Posof Sarıyağ (Sadeyağ)

Özellikler ve ayrıntılar

Türkçede saf yağ, erinmiş yağ ve sarı yağ olarak; yabancı dillerde ghee ve clarified butter olarak bilinen sade yağ, tereyağının suyundan ve yağsız maddelerinden arındırılmış özüdür. Osmanlı döneminde revgan-i sade olarak adlandırılan bu yağ hem sarayda hem de halk arasında bolca tüketiliyordu. Binlerce yıldır yemeğin lezzetini etkileyen en önemli malzemelerden biri olan sade yağ hem besleyici hem de lezzetli bir besindir.

Sade Yağ Nedir?

Sade yağ tereyağının özüdür. Tereyağı %10-20 oranında su; %85 oranında yağ içerirken, sade yağ, ismi gibi suyundan, şekerinden arındırılmıştır ve %99 oranında yağ içerir. 1 kiloluk tereyağı suyundan ve yağsız kısımlarından arındırıldığında bu tereyağından 900 gram sade yağ elde etmek mümkündür.

Sade Yağ Nasıl Yapılır?

Tereyağı eritilip 35-40 dakika boyunca kaynatılarak ayranından, tortusundan ve suyundan arındırılır. Geriye %99 oranında süt yağı içeren tereyağının özü kalır. İşte bu öze sade yağ denir. Tortularından ve köpüğünden arındırılmış, suyu buharlaşmış yağ, sıkı dokunmuş bir bezden geçirilir ve kavanoza konulur. Sonrasında buzdolabında bekletilerek dondurulur.

Sade Yağ Nasıl Tüketilir?

Sade yağ kızartma, soteleme, kavurma gibi yemeklerde, böreklerde, tatlılarda özellikle de baklavalarda kullanılır. Makarnalara, pilavlara ve çorbalara eşsiz bir tat veren sade yağ kahvaltılarda direkt olarak da tüketilebilir. Tereyağı kızgın tavada uzun bir süre bekletilirse yanar fakat sade yağ yanmaz. Bu yağ 200-240 dereceye kadar dayanırken, tereyağı 150 derecede yanar. Bu yüzden uzun süre ve yüksek ateşte pişen yemeklerde sade yağ daha fazla tercih edilebilir. Üstelik sadece 1-2 tatlı kaşığı kullanmak bile yemeğe eşsiz bir lezzet verir.

Sade Yağ Nasıl Saklanır?

Tereyağından farklı olarak sade yağ uzun ömürlü bir besindir. Buzdolabında 1 yıla kadar bozulmadan bekletilebilir. Buzdolabı dışında da bozulmadan uzun bir süre muhafaza edilebilir. Buzlukta saklamaya gerek yoktur.

Sade Yağın Faydaları Nelerdir?

Tuzsuz sade yağ düzenli olarak tüketildiğinde vücuda birçok
fayda sağlar.

• A,  D,  E,  K ve K2 vitaminleri açısından zengin olan bu yağ laktozsuzdur ve içeriğinde oksitlenmiş kolesterol yoktur. Bu yüzden laktoz intoleransı ve süte alerjisi olan kişilerin de kullanabileceği sade yağ, kolesterolü düşürür ve dengeler, kalbi korur.
• Bağışıklık sistemini güçlendirerek vücudu hastalıklara karşı korur.
• Bağırsak hareketlerini düzenleyerek sindirim sistemini düzenler ve yağ yakımını hızlandırır. Böylece zayıflamayı destekler.
• İçeriğindeki vitaminler ve kalsiyum ile kemiklerin kuvvetlenmesini sağlar.
• Antikanserojen özelliği ile tüketenlerini kanserden koruyabilir.